Lươn đồng là đối tượng nuôi nước ngọt được người dân trong tỉnh quan tâm trong thời gian gần đây vì lươn đồng là loài dễ nuôi, có đặc điểm sinh sản, sinh trưởng phù hợp tại địa phương. Thị trường tiêu thụ rộng trong tiêu dùng nội địa và xuất khẩu, giá bán lươn nuôi thương phẩm luôn ổn định. Tuy nhiên, chưa thể nhân rộng nuôi đối tượng này vì hiện nay tại địa phương chưa sinh sản nhân tạo giống lươn đồng, nguồn giống trong tự nhiên khan hiếm, quy cỡ giống đánh bắt không đồng đều, số lượng ít nên không thể phát triển nuôi có sản lượng hàng hóa lớn, nâng cao giá trị gia tăng. Từ thực tế đó, Trung tâm Giống tỉnh Quảng Ngãi đã thử nghiệm nuôi lươn đồng thương phẩm từ nguồn giống nhân tạo được sản xuất tại Trại sản xuất giống thủy sản nước ngọt Đức Phổ. Đây là một trong những nội dung thuộc dự án KH&CN “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật thử nghiệm sản xuất giống và nuôi thương phẩm Lươn đồng (Monopterus albus) tại Quảng Ngãi”
Mô hình được triển khai từ tháng 4.2017 tại 04 xã: Hành Thuận, Hành Thiện, Hành Đức, Hành Phước của huyện Nghĩa Hành với 8 hộ tham gia. Mỗi hộ 01 mô hình với diện tích 40 m2, mật độ nuôi 70 con/m2, số lượng 2.780 con giống/mô hình, kích cỡ giống 15 cm/con. Các hộ tham gia mô hình được hỗ trợ 100% con giống từ nguồn lươn giống của Trung tâm, 30% chi phí thức ăn. Chi thức ăn phần còn lại (70%) và chi phí khác hộ tham gia mô hình chịu trách nhiệm chi trả. Ngoài ra, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm còn hướng dẫn cụ thể cho các hộ tham gia mô hình về kỹ thuật nuôi lươn thương phẩm từ khâu chuẩn bị bể nuôi, chọn giống, thả nuôi, cho ăn đến khâu chăm sóc, phòng trừ bệnh...
Nhờ thực hiện tốt các yêu cầu về kỹ thuật do cán bộ kỹ thuật hướng dẫn, mô hình nuôi lươn tại các hộ dân ở huyện Nghĩa Hành đều sinh trưởng và phát triển tốt. Đến tháng thứ 7, tỉ lệ sống đạt 80-85%, trọng lượng đạt khoảng 13 con/kg, tháng thứ 8 trọng lượng tăng vọt gấp đôi, khoảng 6 - 7 con/kg. Hiện nay với giá bán 130.000 – 150.000đồng/kg, sau khi trừ chi phí còn lãi khoảng 15 -20 triệu đồng/hộ.
Ông Đoàn Văn Long, thôn Đề An, xã Hành Phước cho biết: Trước đây tôi có nuôi lươn đồng từ nguồn tự nhiên nhưng do bị chích điện để bắt nên lươn chậm lớn, không đem lại hiệu quả. Cuối tháng 11/2017, Trung tâm giống hỗ trợ 2.815 con giống, sau khi đưa về nuôi lươn sớm thích nghi, phát triển tốt nhưng trúng vào đợt lụt, thời tiết lạnh nên bị hao hụt 10-15%. Tuy nhiên trong quá trình nuôi được chăm sóc kỹ lưỡng, hồ luôn sạch sẽ, hàng ngày thay nước, thức ăn là các loại cá tạp xay nhỏ nên lươn lớn nhanh, sinh trưởng tốt. Sau 8 tháng nuôi, lươn đạt trọng lượng 7-10 con/kg. Với giá bán hiện nay trên thị trường khoảng 140-150 nghìn/kg, sau khi trừ chi phí, còn lãi khoảng 12-15 triệu đồng.
Mô hình đã giúp tận dụng thời gian nhàn rỗi cho người dân, nhờ vậy góp phần giảm giá thành, tạo ra sản phẩm an toàn đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng và bảo vệ môi trường. Đây cũng được xem là mô hình phù hợp nơi đô thị ít đất sản xuất, tận dụng lao động sẵn có tại nông hộ, giúp nông dân tăng thu nhập.
Ông Võ Thành Nhân, Phó Trại trưởng Trại thực nghiệm sản xuất giống thủy sản Đức Phổ, Trung tâm Giống tỉnh cho biết: Qua triển khai mô hình ở 8 hộ tại huyện Nghĩa Hành nhìn chung lươn phát triển tốt, chỉ tiêu tỷ lệ sống đạt và vượt so với yêu cầu. Lươn giống được sản xuất tại Trại thực nghiệm sản xuất giống thủy sản Đức Phổ phát triển tốt, phù hợp với điều kiện tự nhiên và khí hậu tại tỉnh nhà. Tỷ lệ sống cao hơn nhiều so với lươn được nhập từ các tỉnh miền Nam và lươn tự nhiên người dân khai thác ngoài tự nhiên.
Thành công từ mô hình nuôi lươn không bùn bằng nguồn giống nhân tạo tại địa phương đã góp phần mở ra hướng nuôi mới giúp giải quyết việc làm cho lao động nhàn rỗi và nâng cao thu nhập cho hộ gia đình.